Yapılan araştırmalara göre bazı kan grupları için evlilikte risk büyük. Uzmanlar bu konuda sık sık uyarı yaparken, bu riskin hiçbir şekilde göz ardı edilmemesi gerektiğinin de altını çiziyorlar…
Evlilik planı yapan birçok çiftin aklında “kan grubu uyumu” konusu yer alıyor. Ancak uzmanlara göre, kan grubu uyumsuzluğu evlilik için değil, gebelik süreci açısından önem taşıyor. Özellikle Rh faktöründeki farklılıklar, bazı durumlarda sağlık açısından risk oluşturabiliyor.
RH UYUŞMAZLIĞI NEDİR? KİMLER RİSK ALTINDADIR?
Rh faktörü, kan hücrelerinin yüzeyinde bulunan ve kişinin Rh pozitif (+) ya da Rh negatif (–) olarak sınıflandırılmasını sağlayan bir proteindir.
Eğer anne adayı Rh negatif, baba adayı Rh pozitifse, bebek Rh pozitif olursa bu durum “Rh uyuşmazlığı” olarak tanımlanır.
Bu uyuşmazlık, özellikle ikinci ve sonraki gebeliklerde annenin bağışıklık sisteminin bebeğin kan hücrelerine saldırmasına neden olabilir. Sonuç olarak bebekte ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir.
İLK GEBELİKTE RİSK NEDEN DÜŞÜKTÜR?
İlk hamilelikte, bebeğin kanı genellikle annenin kan dolaşımına karışmadığı için bağışıklık sistemi tepki vermez. Ancak doğum, düşük, dış gebelik ya da kan nakli gibi durumlar annenin bağışıklık sistemini tetikleyerek Rh pozitif kana karşı antikor üretmesine yol açabilir. Bu antikorlar, sonraki gebeliklerde plasentayı geçerek bebeğin kırmızı kan hücrelerini yok edebilir. Bu duruma “yenidoğanın hemolitik hastalığı” adı verilir.
TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜ?
Neyse ki modern tıpta bu durum için etkili çözümler mevcut.
Rh negatif gebelere, gebeliğin 28. haftasında ve doğumdan hemen sonra uygulanan Anti-D immünoglobulin iğnesi sayesinde bağışıklık sistemi antikor üretmez. Bu sayede hem mevcut gebelik hem de sonraki gebeliklerde bebek sağlığı korunmuş olur.
ABO UYUŞMAZLIĞI NE KADAR ÖNEMLİ?
Kan grubu uyuşmazlığı dendiğinde sadece Rh faktörü değil, ABO sistemi de gündeme gelir. Örneğin anne 0 grubu, bebek A, B veya AB grubundaysa bir tür ABO uyuşmazlığı söz konusu olabilir. Ancak uzmanlar bu tür durumların genellikle gebelik sırasında ciddi risk oluşturmadığını belirtiyor. Antikorlar plasentayı geçemediğinden risk düşük olur. Doğum sonrası nadiren sarılık gibi durumlar görülebilir ve kısa sürede tedavi edilebilir.
KAN GRUBU EVLİLİĞİ ETKİLER Mİ?
Uzmanlara göre kan grubu evliliğin kendisini değil, yalnızca gebelik sürecindeki olası sağlık risklerini etkiler.
Örneğin:
- 0 Rh(–) bir kadın ile A Rh(+) bir erkeğin evliliğinde Rh uyuşmazlığı riski olabilir.
- Ancak A Rh(+) bir kadın ile B Rh(+) bir erkeğin evliliğinde böyle bir risk yoktur.
Yani sadece kadının Rh negatif, erkeğin Rh pozitif olduğu eşleşmelerde risk söz konusudur.
EVLENMEDEN ÖNCE KAN GRUBU BİLGİSİ NEDEN ÖNEMLİDİR?
Her ne kadar kan grubu evlilik kararını doğrudan etkilemese de, uzmanlar çiftlerin kan gruplarını öğrenmelerini tavsiye ediyor. Özellikle gebelik sürecinde riskli bir eşleşme varsa, bu durum doktor takibiyle kolayca kontrol altına alınabiliyor.
Anti-D iğnesi sayesinde kan uyuşmazlığı artık korkulacak bir sorun olmaktan çıkıyor.
